Waar de verhardingsgraad in heel Vlaanderen gestaag toenam tussen 2013 en 2021, zien we in Limburg, na een groei tussen 2013 en 2017, een quasi stagnatie tussen 2017 en 2021. Een schuchtere stap in de richting van ontharding?
23 maart 2023
De verhardingsgraad geeft weer hoeveel procent van de totale oppervlakte verhard is. Deze cijfers zijn gebaseerd op de jaarlijkse BodemAfdekkingsKaart of JaarBAK. Die wordt jaarlijks opgemaakt op basis van informatie uit het Grootschalig Referentiebestand (GRB) in combinatie met gemodelleerde bodemafdekking via artificiële intelligentie.
Bij verharding (ofwel bodemafdekking/-afdichting) gaat het om de oppervlakte waarvan de toestand van het bodemoppervlak gewijzigd is door het aanbrengen van artificiële, ondoorlaatbare of semi-ondoorlaatbare materialen. In de praktijk gaat het vooral om gebouwen, terrassen, wegen en parkeerterreinen. Door verharding gaan essentiële ecosysteemfuncties van de bodem verloren. Hierdoor kan de bodem zijn functies, zoals water opnemen of de grondwatervoorraad aanvullen, niet meer uitoefenen.
In Limburg nam de verhardingsgraad tussen 2013 en 2017 nog behoorlijk toe: van 12,2% tot 13,4%. Na 2017 bleef de verhardingsgraad er quasi stabiel, om in 2021 te stranden op 13,6%. Zien we hier de eerste stappen in de richting van ontharding, waardoor de bodem zijn essentiële ecosysteemfuncties weer meer zal kunnen uitoefenen in Limburg? In heel Vlaanderen bleef de verhardingsgraad in de periode 2013-2021 in elk geval nog gestaag stijgen van 14,1% tot 15,5%.
In 2021 is de verhardingsgraad in Limburg (13,6%) ook nog steeds het laagst van alle Vlaamse provincies. Samen met Vlaams-Brabant (14,7%) scoort Limburg lager dan het hele Vlaamse Gewest (15,5%). Antwerpen (17,6%) scoort als enige provincie hoger, terwijl West-Vlaanderen (15,1%) en Oost-Vlaanderen (16,0%) gemiddeld scoren.
In 2021 is de verhardingsgraad veel hoger dan in de hele provincie (13,6%) in Genk (26,8%), Hasselt (22,8%) en Heusden-Zolder (20,8%). In Beringen (19,3%), Zonhoven (18,6%), Leopoldsburg (18,5%), Alken (17,0%), Diepenbeek (16,5%) en Tessenderlo (16,2%) is de verhardingsgraad in dat jaar hoger dan in heel Limburg. Al deze gemeenten liggen in het westen of het centrum van onze provincie.
In Voeren is de verhardingsgraad in 2021 veruit het laagst (4,7%). Verder zijn het vooral gemeenten uit het zuiden en het noorden van de provincie waar de verhardingsgraad lager is dan in heel Limburg.